Kατέβασε μια ενδεικτική βιβλιογραφία για τις παιδαγωγικές μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν για τον σχεδιασμό του εκπαιδευτικού μας προγράμματος.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ» υλοποιείται απολογιστικά και με αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κοζάνης. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση, ΕΣΠΑ 2014-2020».
Στο πλαίσιο του έργου εντός των ήδη αποκατεστημένων και επισκέψιμων αρχοντικών της Πούλκως και Αργυριάδη (Μαλιόγκα) στη Σιάτιστα της Κοζάνης, που ανήκουν ιδιοκτησιακά στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, υλοποιείται ένα δια ζώσης εικαστικό εργαστήριο με διαδικτυακές προεκτάσεις για οργανωμένες επισκέψεις μαθητών, κυρίως Δημοτικού και Γυμνασίου.
Στόχος είναι μέσα από τη ζωγραφική, χαρτοκοπτική και γενικότερα την εικαστική δημιουργία να εξοικειωθούν οι μαθητές με τις καλλιτεχνικές φόρμες της μεταβυζαντινής περιόδου και μέσα από το εικαστικό παιχνίδι να διαμορφώσουν, με τρόπο έμμεσο, συνείδηση των ευρύτερων και τοπικών ιστορικών γεγονότων και της καλλιτεχνικής δημιουργίας κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο.
Παράλληλα με τη δια ζώσης περιήγηση στα αρχοντικά, η επίσκεψη συνδυάζεται με μια διαδικτυακή εμπλοκή των μαθητών –μέσω της ιστοσελίδας της δράσης– που περιλαμβάνει εικονική περιήγηση, πολυμεσικό περιεχόμενο αλλά και ένα ψηφιακό αποθετήριο, στο οποίο μπορούν οι μαθητές να μεταφορτώνουν τις δικές τους εικαστικές δημιουργίες, που είναι βασισμένες στη διακόσμηση των αρχοντικών.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει ως σκοπό τη γνωριμία των μαθητών με την καλλιτεχνική κληρονομιά της μεταβυζαντινής περιόδου μέσα από δύο από τα σημαντικότερα κοσμικά μνημεία της Σιάτιστας, προκειμένου να αναπτύξουν τις απαραίτητες δεξιότητες, ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν καλλιτεχνικές δημιουργίες σε διαφορετικά μέσα (τοιχογραφία, λιθογλυπτική, ξυλογλυπτική, διακόσμηση επίπλων, χαλκογραφίες κ.α.) αλλά και δημιουργίες διαφορετικών ιστορικών αφετηριών (βυζαντινή τέχνη, οθωμανική διακοσμητική, τέχνη του νεοελληνικού διαφωτισμού, τέχνη του ελεύθερου ελληνικού κράτους κ.λπ.)
Παράλληλα το πρόγραμμα στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσα από τη γνωριμία με χαρακτηριστικά, αποκατεστημένα πλέον, αρχοντικά της Σιάτιστας, που συγκαταλέγονται ανάμεσα στα σημαντικότερα μνημεία αυτού του είδους στην Ελλάδα.
Αναλυτικότερα, το πρόγραμμα αποσκοπεί στο να βοηθήσει τους μαθητές:
Κύριοι άξονες του εκπαιδευτικού προγράμματος είναι η αφήγηση, η δραματοποίηση, η παιγνιώδης προσέγγιση και η εικαστική δημιουργική διαδικασία. Οι συγκεκριμένες παιδαγωγικές μέθοδοι έχουν επιλεγεί με στόχο την ενίσχυση της συνολικής μαθησιακής εμπειρίας μέσα στα αρχοντικά, προσφέροντας ταυτόχρονα αυτονομία στους μαθητές και νοηματοδοτώντας ακόμη περισσότερο την επίσκεψή τους.
Τόσο η αφήγηση όσο και η δραματοποίηση, βοηθούν τους μαθητές να εξοικειωθούν καλύτερα με τον χώρο και να αντλήσουν ιστορικά στοιχεία σε ένα πιο δημιουργικό πλαίσιο, βιώνοντας με αμεσότητα το κλίμα της εποχής και σκιαγραφώντας με τη φαντασία τους τα πρόσωπα που σχετίζονται με τα αρχοντικά. Επιπλέον, αυξάνουν τη συναισθηματική εμπλοκή των μαθητών, την ομαδικότητα, την ενεργή συμμετοχή αλλά και τους επιτρέπουν να εστιάσουν την προσοχή τους και σε άυλες πτυχές της πολιτιστικής κληρονομιάς (όπως τα συναισθήματα των ηρώων, τις αντιδράσεις τους, τις συνήθειες και τις αντιλήψεις τους για ορισμένα ζητήματα) και να οξύνουν ακόμη περισσότερο τη φαντασία και τη μνήμη τους.
Το παιχνίδι αποτελεί ένα εξίσου σημαντικό εργαλείο για την εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς αποσκοπεί να μετατρέψει τη στείρα μετάδοση πληροφοριών σε μια διασκεδαστική και διαδραστική εμπειρία μάθησης. Πέρα από ομαδικότητα και ενεργή συμμετοχή απαιτεί και μεγάλη συγκέντρωση προσοχής καθώς και καλή συνεργασία μεταξύ των μαθητών, ενθαρρύνοντας τους υποσυνείδητα να μάθουν αβίαστα.
Επιστέγασμα όλων αυτών και κινητήρια δύναμη του προγράμματος αποτελεί το εικαστικό μας εργαστήριο, το οποίο δίνει χώρο έκφρασης και δημιουργικότητας σε όλους τους μαθητές που συμμετέχουν στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Βασισμένοι στην πεποίθηση ότι η τέχνη ωφελεί σημαντικά τα παιδιά προάγοντας τη δημιουργικότητα, την ψυχική και κατ’ επέκταση τη σωματική τους υγεία, τη λεπτή κινητική δεξιότητα, την κατανόηση των συναισθημάτων και γενικότερα του κόσμου που τα περιβάλλει, το εικαστικό εργαστήριο ενισχύει την παρατηρητικότητα των μαθητών, προάγει την οπτική επικοινωνία μέσω των εικόνων, ενθαρρύνει τους μαθητές να είναι ο εαυτός τους αποδίδοντας τη δική τους οπτική γωνία στα θέματα που καλούνται να αποτυπώσουν στο χαρτί, καθώς και να αναπτύξουν ή να ανακαλύψουν τις καλλιτεχνικές τους δεξιότητες.
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Τα Χρώματα της Σιάτιστας” έχει σχεδιαστεί για να αντιστοιχεί στην ύλη πολλών μαθημάτων του Δημοτικού και Γυμνασίου (Ιστορία, Μελέτη Περιβάλλοντος, Γλώσσα, Οικιακή Οικονομία, Εικαστικά κ.λπ.). Τόσο η ξενάγηση στα αρχοντικά όσο και το εικαστικό εργαστήρι του προγράμματος μπορούν να αποσυνδεθούν άμεσα ή έμμεσα με τη σχολική ύλη. Η επιστημονική μας ομάδα διέτρεξε τα σχολικά εγχειρίδια και εντόπισε ορισμένα κεφάλαια μέσα σε αυτά που συνδέονται περισσότερο με τις πληροφορίες που θα αντλήσουν οι μαθητές μέσα από τη συμμετοχή τους στο εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα.
Κατεβάστε εδώ τον κατάλογο των ενοτήτων των σχολικών βιβλίων που θα μπορούσαν να συνδεθούν με το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα.
Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση, ΕΣΠΑ 2014-2020».
